[] Program Hakkında

İnsanlar geçmiş yüzyıllardan bu yana bitkileri gerek tedavi amaçlı gerekse besin kaynağı olarak kullanmışlardır. Geniş kullanım alanları nedeni ile bitkisel ilaçlara duyulan gereksinim her geçen gün daha da artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kayıtlarına göre, Afrika ülkelerinde yaşayan insanların yaklaşık %80’i, hastalıklarının tedavisinde tıbbi bitkileri kullanmaktadır. Sentetik ilaçların gelişmesinde görülen muazzam ilerlemelere rağmen, modern ilaçların yaklaşık %25’i bitkilerden elde edilmektedir.

 

Türkiye gıda, sağlık ürünleri, baharat ve koku olarak kullanılan çok zengin tıbbi ve aromatik bitki kaynaklarına sahiptir. Ülkemizde % 30’u endemik olan 10.000’in üzerinde tür, doğal olarak yetişmektedir. Bu zenginliğimize rağmen ilaç sanayimiz, sağlık ürünlerinin %70’ini ihraç etmektedir. Ayrıca ülkemiz, bitkisel ilaçların kullanımında zengin bir mirasa sahiptir. Özellikle kırsal alanda pek çok bitki halk ilacı olarak kullanılmaktadır.

 

Kimya sanayinin gelişmesiyle bitkilerin içermiş oldukları doğal bileşikler, sentetik olarak daha ucuza imal edildiğinden bitkisel tedaviye olan ilgi zamanla azalmıştır. Oysa günümüzde sentetiklerin neden olduğu olumsuz etkiler bitkisel ilaçlara olan ilgiyi tekrar gündeme getirmiştir. Önceki yıllarda bu ihtiyaç doğadan toplama yoluyla karşılanabilirken, bugün artan nüfusunda etkisi ile toplamada elde edilen materyal yetersiz kalmış, yoğun ve bilinçsizce yapılan toplama işlemi bazı türlerin kaybolma riskini doğurmuş ve bunların ötesinde toplanan bitkilerde ve bunlardan elde edilen etken maddelerde kalitenin standart olmadığının farkına varılmıştır.

 

Gıda, ilaç ve kozmetik alanında dünyada ve ülkemizde sentetik bazlı ürünler yerine bitkisel kaynaklı doğal ürünlerin kullanılmasına olan ilgi tıbbi ve aromatik bitkilerin önemini son yıllarda büyük oranda artırmıştır. İnsan sağlığının yanı sıra bitkisel doğal kaynakların da korunmasının ön plana çıkmaya başladığı günümüzde geleneksel bilgilere dayalı uygulamaların yerine bilimsel bilgiye dayalı olarak doğadan toplanması, tarımı, üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve kullanım yöntemleri konusunda eğitimli insan gücü büyük önem taşımaktadır.

 

Bu programda amaçlanan hedefler; bitkisel kaynaklı doğal ürünlerin elde edildiği bitkilerin kültüre alınmalarını sağlayarak ülkemizde doğal olarak yetişen tıbbi ve aromatik bitkilerin florada sürdürülebilirliğini arttırmak, bu bitkilerden tedavide kullanılacak etken maddeleri izole etmek ve bu maddelerde kalite ve standart sağlamaktır. Programımızda; çağdaş ve demokratik bir üniversitenin amaçları doğrultusunda yeni değerler üretmek, ulusal/uluslararası kurum ve kuruluşların kaliteli ara eleman ihtiyaçlarını karşılamak ve gelişime açık, girişimci, yenilikçi, insani ve ahlaki değerlere saygılı teknikerleri yetiştirmek amaçlanmıştır.

 

Tıbbi ve aromatik bitkiler programı normal eğitim vermekte olup programa yeni sisteme göre Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı, YGS-6 puan türü ile öğrenci alınmaktadır. Programdaki normal eğitim süresi 2 yıldır. Öğrencilerimiz 2 yılın sonunda 120 AKTS krediyle mezun olacaklardır. Teorik ve uygulamalı, zorunlu ve seçmeli mesleki ve seçmeli sosyal/ kültürel dersler alarak mezun olan öğrenciler; tıbbi bitkiler ithal ve ihraç eden firmalar, bitkisel ilaç imal eden laboratuarlar, bu bitkilerin yetiştiriciliği yada toplayıcılık faaliyetlerinde bulunan sektörler, tıbbi bitki drogları üreten ve satışı yapan işyerleri, aktarlar, güzellik salonları, bitkisel ilaç yapan ve satan eczaneler, aromaterapi merkezleri, parfümeri ve kozmetik sanayinin yanı sıra Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesindeki ilgili kuruluşlar, narkotik bitkiler ve bitkisel kökenli kaçakçılıkla ilgili kriminoloji ve adli tıp laboratuarları, gümrüklerde ithal ve ihraç bitkisel ürünlerin kontrolleri, üniversitelerin ilgili bölümlerinde yer alan herbaryum ve bitki laboratuarlarında yardımcı teknik personel olarak istihdam edilebilirler.

 

[] Eğitim Dili
Türkçe
[] Kazanılan Derece
Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler önlisans derecesi (associate degree) almaya hak kazanmaktadırlar.
[] Kazanılan Derecenin Seviyesi
Bu program, ön lisans seviyesinde öğrenim veren bir programdır.
[] Kayıt Kabul Şartları
Yükseköğretim Kurumu (YÖK) tarafından belirlenen yönetmelikler çerçevesinde, bu programa öğrenci kabulü Öğrenci Seçme ve Yerleştirme (ÖSYS) Merkezi tarafından yapılan sınav sistemiyle olmaktadır. Öğrenciler, öğrenim görmek istedikleri program tercihlerini bildirdikten sonra, bu sınavdan aldıkları puana göre bu merkez tarafından ilgili programlara yerleştirilmektedir. Branş ile ilintili Meslek Liselerinin mezunları da YÖK ve ÖSYS tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde sınavsız olarak bölüme kayıt yaptırabilmektedirler.
 
Yabancı uyruklu öğrenciler, bu programa uluslararası geçerliliği olan SAT, ACT gibi sınav sonuçlarıyla ya da ortaöğretim mezuniyet notlarına göre kabul edilmektedir (Ön Lisans ve Lisans Programları Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabul Yönergesi).
 
Genel Akademik Değişim Protokolü olan programlara öğrencilerin kabulü, Düzce Üniversitesi ile işbirliği yapılan (partner) üniversite arasında imzalanan ikili anlaşmalar (ERASMUS, FARABİ, vb. gibi.) çerçevesinde yapılmaktadır. Konuk öğrenciler, bu programda verilen derslere, ilgili akademik birimin onay vermesi durumunda kayıt olabilirler. Programı izleyecek yeterlikte dil bilme koşulu aranır.
[] Dersin Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Öğrenciler, programda mevcut olan (toplam 120 AKTS) derslerin tümünü başarıyla tamamlamalı ve her dersten 100 üzerinden en az 50 puan almış olmalıdır.  4.00 üzerinden en az 2.00 Genel Ağırlıklı Not Ortalaması (GANO) elde etmek zorundadırlar.  Ayrıca öğretim programlarında öngörülen tüm derslerden en az DD notu alarak başarılı olmaları gerekmektedir. Öğrencilerin zorunlu stajlarını belirtilen sürede tamamlamaları da zorunludur.
[] Önceki Öğrenmenin Tanınması
DÜ’nde öğrenim gören öğrenciler, bazı derslerden belirli yönetmelikler çerçevesinde muaf olabilirler. Başka bir kurumda alınan dersin içeriği, DÜ’nde verilen dersin içeriğine uygun olması ve ilgili fakülte/enstitü/yüksekokul yönetim kurulu tarafından onaylanması durumunda, öğrenci bu dersten muaf tutulabilir.

Yurt Dışı Eğitimlerin Tanınması

Yurt dışında anlaşmalı olduğumuz üniversitelerde bir ya da iki dönem değişim öğrencisi olarak öğrenim gören ve geri dönen öğrencilerin akademik dönemleri ve dersleri DÜ tarafından tanınmaktadır.

ERASMUS programı kapsamında Öğrenci Öğrenim Hareketliliği’nden yararlanmak üzere seçilen öğrenciler, hareketlilik dönemleri başlamadan önce bağlı oldukları ERASMUS Birim Koordinatörleri ile birlikte bir öğrenim anlaşması hazırlamakla yükümlüdürler. Bu öğrenim anlaşması; öğrencinin öğrenim göreceği ortak üniversite alacağı dersleri ve AKTS değerlerini göstermektedir.

Buna ek olarak, öğrencilerin Tanınma Belgesi (Recognition Sheet) hazırlamaları gerekmektedir. Bu belgede, öğrencilerin yurt dışında alacakları derslerin DÜ’deki eşdeğerleri gösterilerek, yapılacak olan kredi transferi belirlenmektedir.

Değişim döneminin sonunda, öğrencinin yurt dışında aldığı dersler, orijinal kod ve isimleri ile AKTS Kredi ve notlarıyla birlikte transkriptlerinde gösterilmektedir. Öğrencilerin resmi transkriptlerinde, bu derslerin yanında “ERASMUS Programı ve işbirliği antlaşmaları kapsamında, yurtdışı üniversitelerde alınan ders” anlamına gelen “ET” kısaltması yer almaktadır.
[] Programın Tanımı

Gıda, ilaç ve kozmetik alanında dünyada ve ülkemizde sentetik bazlı ürünler yerine bitkisel kaynaklı doğal ürünlerin kullanılmasına olan ilgi tıbbi ve aromatik bitkilerin önemini son yıllarda büyük oranda artırmıştır. İnsan sağlığının yanı sıra bitkisel doğal kaynakların da korunmasının ön plana çıkmaya başladığı günümüzde geleneksel bilgilere dayalı uygulamaların yerine bilimsel bilgiye dayalı olarak doğadan toplanması, tarımı, üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve kullanım yöntemleri konusunda eğitimli insan gücü büyük önem taşımaktadır.

 

Bu programda amaçlanan hedefler; bitkisel kaynaklı doğal ürünlerin elde edildiği bitkilerin kültüre alınmalarını sağlayarak ülkemizde doğal olarak yetişen tıbbi ve aromatik bitkilerin florada sürdürülebilirliğini arttırmak, bu bitkilerden tedavide kullanılacak etken maddeleri izole etmek ve bu maddelerde kalite ve standart sağlamaktır.

 

Programımızda; çağdaş ve demokratik bir üniversitenin amaçları doğrultusunda yeni değerler üretmek, ulusal/uluslararası kurum ve kuruluşların kaliteli ara eleman ihtiyaçlarını karşılamak ve gelişime açık, girişimci, yenilikçi, insani ve ahlaki değerlere saygılı tıbbi ve aromatik bitkiler teknikerleri yetiştirmek amaçlanmıştır.

 

[] Program Yeterlilikleri
No Program Yeterlilikleri
1 Genel veya mesleki ortaöğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan ve ortaöğretim düzeyi üzerindeki dersler, uygulama, araç ve gereçler ile desteklenen bir alandaki bilgi ve becerileri kazanmak ve temel ve teknik bilgileri kullanabilme yeteneği sergilemek
2 Bitki ve tohum morfolojisi, fizyolojisi, genetiği bilgisine sahip olmak ve bu genel botanik bilgilerini üretimde kullanmak
3 Ekolojik ve fizyolojik koşulları da dikkate alarak, en uygun çoğaltma, yetiştirme ve üretim tekniklerini bilmek ve yaptığı planlamayı uygulayarak tıbbi ve aromatik bitkilerin üretimini yapabilmek
4 Bitki besinlerini ve beslenme ilkelerini analiz etme, temel gübreleme ve tekniklerini uygulama, bitkilerde besin maddesi noksanlıkları, hastalık ve zararlılarını teşhis ve tedavi etme ve bitki besleme-etken madde ilişkisini araştırma bilgi ve becerilerini kullanarak tıbbi ve aromatik bitkilerin bakımını yapmak
5 Temel kimyasal kavramları ve hesaplamaları bilerek analiz metotlarını uygulama, bitkilerde bulunan organik ve inorganik maddeleri tanımlama ve sınıflandırma bilgi ve becerilerini kullanarak tıbbi ve aromatik bitkilerdeki kimyasal bileşikleri tanımlamak ve analiz etmek
6 Doğada bulunan bitkileri araştırma, sınıflandırma ve özelliklerini tanımlayarak bitkisel drogları, temel fitoterapi ve aromaterapi tekniklerini uygulayarak halk hekimliğinde kullanılan basit kürleri hazırlayabilme bilgi ve becerilerini kullanarak tıbbi ve aromatik bitkileri araştırmak ve tedavide kullanmak
7 Temel beslenme ilkelerini ve mikrobiyolojik kavramları tanımlayarak, bitkilerin parfüm, boya, baharat, koruyucu veya zenginleştirici gıda katkı maddesi olarak kullanılma olanaklarını, insan yaşamındaki yerini ve önemini araştırmak
8 Bitkileri, drogları ve bitkilerde drog olarak kullanılacak kısımları tanımlayıp sınıflandırabilme, drog hasadı, satış ve pazarlanmasını yapabilme ve satış öncesi ve sırasında drogları muhafaza edebilme bilgi ve becerilerini kullanarak tıbbi ve aromatik bitkileri değerlendirmek
9 Mesleği ile ilgili konularda yasal dayanaklar, etik değerler ve sosyal sorumluluklar hakkında bilgi sahibi olmak ve üretim-tüketim-kalite-pazar arasındaki ilişkilere göre tarımsal veya ticari bir işletmeyi idare etmek
10 Türkiye coğrafyasındaki bitki çeşitliliğini araştırarak, biyolojik çeşitlilik, ekoloji ve çevrenin korunması bilgi ve bilincine sahip olarak
11 Bilgilerini konusundan uzak kimselere de anlatabilecek Türkçe yazılı ve sözlü iletişim becerisine sahip olmak
12 Uluslararası meslektaşları ile iletişim kurabilecek yabancı dil bilgi ve becerisine sahip olmak
13 Alanı ile ilgili konularda proje hazırlama, yürütme, sonuçlandırma ve değerlendirme bilgi ve becerilerini kullanarak iş organizasyonu yapmak
[] TYYÇ - Temel Alan Yeterlilikleri - Program Yeterlilikleri
[] Bir Üst Kademeye Geçiş

Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programı öğrencileri, diğer meslek yüksekokullarında bulunan aynı ön lisans programlarına yatay geçiş yapabilirler.

Bu programdan mezun olan öğrenciler, belirlenmiş kurallar uyarınca ve ÖSYM tarafından yapılan DGS (Dikey Geçiş Sınavı) ile üniversitelerin Ziraat Fakültelerinin Bahçe Bitkileri, Tarla Bitkileri, Bahçe Bitkileri Üretimi ve Pazarlaması, Bitki Koruma ve Kimya Bölümlerinde lisans eğitimlerine devam edebilmektedir.

 

 

 

[] Program Yapısı

·       Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programı 120 AKTS kredisi ile düzenlenmiştir.

·       Programda Yükseköğretim Kanunu’nda yer alan Ortak Zorunlu Dersler ile İngilizce ve Üniversite Senatosu’nun belirlediği diğer ortak dersler yer alır.

·       Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programı öğrencileri 30 iş günü staj yapmak zorundadırlar. Öğrenciler stajlarını, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Orman ve Çevre Bakanlığı bünyesindeki ilgili kuruluşlar, araştırma enstitüleri, üniversitelerin ilgili fakülte ve bölümleri gibi çok sayıda kamu kurum ve kuruluşlarında, tıbbi bitkiler ithal ve ihraç eden firmalar, bitkisel ilaç imal eden laboratuarlar, tıbbi bitki drogları üreten ve satışı yapan işyerleri, aktarlar, güzellik salonları, bitkisel ilaç yapan ve satan eczaneler, aromaterapi merkezleri, parfümeri ve kozmetik sanayinde faaliyet gösteren kuruluşlarda yapabilirler.

 

 

[] Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma
Her ders için uygulanan ölçme ve değerlendirme şekli "Ders Bilgi Formu"nda ayrıntılı bir şekilde tanımlanmıştır. Yönetmeliklerle ilgili ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
[] Eğitim Türü
Tam Zamanlı
[] Müdür ve Müdür Yardımcıları
Müdür
Doç. Dr. Emine AYDIN
E-Mail:emineaydin@duzce.edu.tr

[] Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Ertuğrul FİLİZ
E-Mail:ertugrulfiliz@duzce.edu.tr
[] Akademik Kadro
  • Bölüm Başkanı
       Prof. Dr. Ertuğrul FİLİZ
       ertugrulfiliz@duzce.edu.tr

  • Öğretim Elemanı
       Dr. Öğr. Üyesi Serkan UZUN
       serkanuzun@duzce.edu.tr

  • Öğretim Elemanı
       Öğr. Gör. Sevda DURSUN
       sevdadursun@duzce.edu.tr

  • Öğretim Elemanı
       Öğr. Gör. SELMA DEVRİM
       selmadevrim@duzce.edu.tr